- ВКонтакте
- РћРТвЂВВВВВВВВнокласснРСвЂВВВВВВВВРєРСвЂВВВВВВВВ
- Skype
- Telegram
Туберкулез – науқастан сау адамға берілетін жұқпалы ауру. Аурудың қоздырғышы – туберкулез микобактериялары.Жұқпаның негізгі көзі туберкулездің белсенді түрімен ауыратын науқас болып табылады, ол сыртқы ортаға қақырық түсіреді және жөтелгенде, түшкіргенде қақырық арқылы туберкулез таяқшаларын шығарады.Жұқпа әр түрлі жолдармен берілуі мүмкін.
Туберкулез жұқпасының берілуінің негізгі жолы – ауа-тамшылары арқылы. Туберкулезбен ауыратын науқас жеке бас гигиенасын сақтамай, кейде қақырықты тікелей еденге және жерге түкіреді. Қақырық кебеді, ұсақталады және шаңмен араласады.
Туберкулез микобактерияларымен ластанған, бөлмелерді тазалау кезінде шаң (құрғақ сыпыру) ауамен араласып, тікелей тыныс алу жолдары (мұрын, көмей, трахея, бронх) арқылы адамның өкпесіне түседі.Туберкулезді кез келген адам және кез келген жерде жұқтыруы мүмкін. Туберкулез жұқпасын науқас адаммен тығыз және ұзақ байланыста болғанда жұқтырады.
Ең қиыны – әлі жетілмеген бала ағзасы үшін туберкулездің зиянды таяқшасымен күресу. Вакцинация бала ағзасының туберкулезге қарсы инфекцияға төзімділігін арттыруға бағытталған аурумен бұл сөзсіз кездесуге салыстырмалы түрде оңай төтеп беруге көмектесу үшін жасалған. Қазіргі уақытта туберкулезге қарсы вакцинация міндетті егу бағдарламасына енгізілген және БЦЖ вакцинасымен жүргізіледі. Вакцинация арқылы бүкіл әлемде миллиондаған балалардың өмірі сақталды.
БЦЖ вакцинациясы жаңа туған нәрестеге перзентханада өмірінің 3-4 күнінде жүргізіледі. Қайта вакцинациялаудың себебі туберкулезге қарсы иммунитетті күшейту қажеттілігі болып табылады, ол осы уақытқа дейін әлсірейді және туберкулезді жұқтыру және ауруға шалдығу қаупі артады. Бұл жастағы балалар сыртқы әлемге белсенді түрде енеді, қарым-қатынас, қозғалыс және т.б. шеңбері кеңейеді, бұл баланың туберкулезді жұқтыру қаупін шынымен арттырады.
Вакцинация арқылы алынған туберкулезге қарсы иммунитет уақытша екенін білу керек, ол туберкулезбен ауыру мүмкіндігін жоққа шығармайды, бірақ аурудың ауыр түрлерінің дамуынан қорғайды.Басқалардан бұрын туберкулез диагностикасымен балалар кездеседі. Манту сынамасы бәріне белгілі – бұл бала ағзасының енгізілген микобактерия субстратына реакциясын анықтайтын туберкулин сынағынан басқа ештеңе емес. Баланың ағзасында туберкулез инфекциясының болуы Манту сынамасы арқылы анықталады. Аурудың бастапқы кезеңі симптомсыз болғандықтан, Манту оң нәтиже көрсеткен балалар рентгенологиялық түрде тексеріледі.
Манту сынамасы келесі мақсатта жүргізіледі:
– баланың туберкулез микобактерияларымен жұқпасын анықтау;
– туберкулезді ерте диагностикалау.
Сонымен қатар, балалардың індет жұқтыру сипатын анықтау үшін фтизиопедиатрлар туберкулезді басқа аурулармен, вакцинадан кейінгі және инфекциялық аллергиялармен дифференциалды диагностикалау үшін, туберкулез процесінің белсенділігін анықтау үшін рекомбинантты туберкулез аллергені (РТА) тағайындайды.
Садыкова Ш
Түркістан қалалық емханасы
фтизиопедиатр мейірбикесі